Donderdag 19 juni was het resultaat van deze aanpassing voor het eerst te zien in het M-lab en daarmee de tweede productie van het werk van Koen en Ad van Dijk dit jaar. De nadruk ligt op workshopsessie. Ondanks dat de globale vorm van deze voorstelling al eens is uitgeprobeerd als afsluitende voorstelling voor Fontys Conservatoriumstudenten is het bedoeld als test.
Weg zijn de vliegtuigen en spectaculaire decors, en wat er voor terug komt, een aantal ladders.
Voor de mensen met “Miss Kaandorp - Brigitte, de Musical” of recentelijk “Forbidden Musicals on Tour” in het hoofd zal het even lastig schakelen zijn. Het “schuifpui-nummer” in de eerste en de Joe-persiflage in de tweede, die beiden ook van ladders gebruik maken zijn zeer komisch; in deze Joe is de functie van ladders serieus. De voornaamste taak van de ladder in deze voorstelling is het voorstellen van een vliegtuig. Zo wordt bij de opleiding van de nieuwe recruut Ted eerst een kleine en vervolgens een grotere trap gebruikt. Maar dezelfde ladders doen ook dienst als brancard, stormbaan of geluidseffect.
In dit stuk over leven en dood is in de kostumering gekozen voor zwart en wit. Zwart voor het aardse, wit voor het hemelse, en de combinatie voor Joe bij zijn eerste contact met de verbindingsofficier.
Het stuk speelt zich af tijdens oorlogstijd. Joe gaat over een uitstekend vliegenier, maar ook een roekeloze waaghals. Hij is ook vooral met zichzelf bezig is. Zijn vriendin Dorinda, wiens werk is om nieuwe toestellen vanuit Amerika in te vliegen, houdt van hem, maar ondanks hun relatie geeft Joe nooit aan hetzelfde voor haar te voelen. Als tijdens een feestje het aanbod komt om trainer te worden en de frontlinie te verlaten belooft hij zijn vriendin de daaropvolgende nacht deze positie aan te nemen. Het noodlot slaat echter toe als hij de dag erna nog eenmaal moet uitvliegen. Hij keert niet meer terug; en maakt kennis met de verbindingsofficier, een schakel tussen hemel en aarde.
Zij geeft hem de eerste van twee opdrachten; zijn kennis overdragen op de nieuwe recruut Ted, die zijn aanwijzingen hoort als een soort stemmetje in zijn hoofd. Dit doet hij, met dezelfde baldadigheid als vanouds. Maar het heeft succes; Ted is binnen de kortste keren de prima piloot, krijgt een onderscheiding en promotie. Als er echter iets dreigt te groeien tussen deze Ted en Dorinda gebruikt Joe zijn invloed om Ted zich roekeloos te laten gedragen. Hierop aangesproken neemt Ted als een soort rehabilitatiemogelijkheid een opdracht aan die hem vrijwel zeker niet levend terug zal brengen. En dan gaat alles toch anders, en krijgt Joe de gelegenheid om deel twee van zijn taak uit te voeren: Dorinda loslaten. Maar of hem dat lukt…
De hoofdrollen in deze voorstelling worden prachtig gespeeld. De karakters zijn mensen van vlees en bloed, met mooie en minder mooie karaktertrekjes die we zeker herkennen. Fanny Drenthe is prachtig als Dorinda. Prachtige zangpartijen, mooie emotie, en super als de sterke vrouw die haar toekomst ziet vervagen en op één of andere manier door moet. Haar vriendin Katie wordt ook al zo mooi neergezet. Evi de Jean is zowel komisch als serieus goed op dreef. Dat Casey Francisco een geweldige power en een mooie emotionele klank in haar stem heeft is niets nieuws. In haar rol van verbindingsofficier is dit een mooi voordeel. In haar opkomst is het officier-zijn mooi terug te vinden, terwijl er een meer spiritueel gevoel van haar uitstraalt als ze de musicalhit “Inspiratie” vertolkt. Roel Vankerckhoven is even aandoenlijk als overtuigend als rookie Ted, die de vliegkunst als het ware komt aanwaaien.
Aan Dennis ten Vergert is de zware taak om de hoofdrol te vertolken; een in de kern egocentrisch man zonder enig verantwoordelijkheidsgevoel; iemand die dus in aard niet sympathiek is, maar met wie we als publiek toch wel moeten meeleven. Hij slaagt hier wel in. Een sympathieke vent is hij niet, maar Joe heeft toch zeker zijn charmes; genoeg om je om zijn lot te bekommeren.
De ruimte in het M-lab is beperkt, en eigenlijk net wat te klein voor deze grote cast en het twaalf-mans orkest. Hierdoor komen de massascènes wat minder uit de verf. Met de geziene doorloop van enkele weken gelezen in het achterhoofd, toen het gezelschap werd begeleid door enkel een piano, en de vraag of voor de spelscènes een zo grote cast nodig is, zou ik Joe eigenlijk wel eens nog kleiner willen zien. Waar het orkest nu een mooie tijdsgetrouwe klank heeft zo dan misschien voor een wat meer radiogeluid via bandopnames kunnen worden gekozen.
Na afloop spraken we met Fanny Drenthe, Dorinda, over wat er sinds de doorloop die we zagen is veranderd, wat expliciet goed ging tijdens deze eerste voorstelling en waar de aandacht voor de komende voorstellingen ligt en over de ontknoping van de voorstelling.
We spraken elkaar tijdens een van de eerste doorlopen; toen tot het tweede nummer in de tweede akte. Is er sinds die tijd nog iets veranderd in je invulling.
Ik ben me wat bewuster geworden dat Dorinda de sympathieke rol is. Ik had de neiging om Dorinda vanaf het begin iets te krachtig neer te zetten en Joe wat meer tegengas te geven. Ik ben nu wat milder, wat meer “verliefd” geworden, waardoor je nog wat meer sympathie voor haar kunt hebben.
Je speelde een mooie voorstelling. Waar was je zelf het meest blij mee?
Gisteren tijdens de generale heb ik zo’n beetje alle quick-changes niet gehaald; toen kwam ik rennend en strompelend half aangekleed het podium op. Dat dat nu allemaal lukte was ik erg blij mee. En dat de mooie emotionele boog die er tijdens de laatste doorloop wel in zat, maar die ik bij de generale een beetje kwijt was, nu weer terug was.
En wat zijn je aandachtspunten voor de volgende voorstellingen?
Het is nog erg wennen aan het geluid; wat krijg je terug aan monitoring en wat niet. Daarop wil ik mijn zang nog iets meer aanpassen. Door soms wat minder en soms wat meer te geven kan ik het wat gestroomlijnder krijgen. Als dat lukt ben ik helemaal blij.
Aan het eind van de voorstelling heeft Dorinda een moeilijke keuze. Ze staat op het randje van de hemel en kiest uiteindelijk toch om terug te gaan naar het leven; wel gedwongen door Joe, die de boodschap afgeeft “als je om mij geeft ga je terug”. Hoe kijk je zelf aan tegen deze keuze?
Het is iets wat ik zelf niet heb meegemaakt. Voor Joe is het een beslissing die over zijn eigen ego heengaat. Dat je zegt: ik laat je gaan omdat ik zoveel om je geef. Ik weet niet of ik daartoe in staat zou zijn; dat gaat zo ver. En voor haar is het het moment ook om hem los te kunnen laten. Ze zal hem in haar gedachten altijd meenemen, maar het zal geen belasting meer zijn. Of ze uiteindelijk ook voor Ted zal kiezen wordt trouwens volledig opengehouden. Ik heb daar wel zo mijn mening over, maar daar zal iedere toeschouwer misschien wel het zijne van denken. Ted is uiteindelijk veel rustiger dan Joe, maar voor een tweede Joe zal ze waarschijnlijk ook niet kiezen.
