Na Narnia en Kruistocht in Spijkerbroek heeft het Nationaal Jeugd Musical Theater opnieuw gekozen voor een titel waar vrij recent ook een film van is gemaakt. Oorlogswinter is gebaseerd op het deels autobiografische boek van Jan Terlouw. De film uit 2008 bracht het boek (uit 1972) hernieuwd in de belangstelling en nu is er dus de musical. Het verhaal van de musical is, waarschijnlijk mede door de adviezen van Jan Terlouw, dichter bij het boek gebleven dan de film. Al is ook hier het einde weer anders.
Oorlogswinter vertelt het verhaal van Michiel, de zoon van de burgemeester van Vlank, die deze winter van 1944 snel volwassen wordt. Michiel woont er verder samen met zijn moeder, zijn zus Erica en zijn broertje Jochem. En tevens komt een oude studievriend van vader, Ben, in het huis wonen. Het begint als hij een brief krijgt van buurjongen Dirk. Hij gaat met twee maten het distributiekantoor overvallen. Als het mis zou gaan moest Michiel deze brief bij Bertus bezorgen. Het gaat mis, maar ook Bertus blijkt al opgepakt voordat de brief kan worden bezorgd. Michiel besluit zelf de brief te openen, en leest dat in het bos een gewonde Engelse piloot verstopt zit en gaat voor deze Jack zorgen. Jack’s wond doet Michiel besluiten zijn oudere zus Erica mee te nemen. Zeer tot ongenoegen van Michiel slaat tussen die twee de vonk over.
Als er later in het bos het lijk van een Duitse soldaat wordt gevonden, worden 10 dorpelingen gearresteerd, waaronder de vader van Michiel. Wanneer de dader zich niet meldt, wordt onder andere Michiel’s vader als represaille gefusilleerd.
Als er wat later twee Joodse mensen op de stoep staan, biedt Michiel aan ze naar de overkant van de rivier te smokkelen. Dankzij de barones, die het Duitse regiment verplicht had om 3 uur thee te drinken, en die voor de koets zorgt, lijkt dit ondanks eerdere tegenslagen goed te gaan, maar ze worden gevangen genomen. De gevolgen zijn groot, en de vraag is hoe het zo mis kon gaan. Is dat toch te danken aan de NSB-er Schafter, die wel heel nieuwsgierig is…
Qua uiterlijk is deze Oorlogswinter de meest professioneel ogende tot nog toe. Vooral de sober uitgevoerde verhoging en de projecties waar gebruik van wordt gemaakt zijn, op een enkele uitzondering na, bijzonder fraai. Ook aan weerszijde van de zaal zijn twee kleinere schermen die voor de sfeer, of een uitgebreider omgevingsbeeld zorgen. Soms zit er een komisch detail in, zoals een oortje van een koe dat beweegt, of de manier waarop de aan een dakgoot hangende Jochem door een Duitser wordt gered. Ronduit indrukwekkend is het beeld van Michiel fietsend door de sneeuw
De musical opent als een televisieserie, met een proloog, de situatie in 1940, waarna op het projectiescherm de titel van de musical verschijnt. Vervolgens wordt het verhaal verder verteld en is het 1944.
Er wordt in de voorstelling sterk geacteerd. Janke Dekker is prima als zorgzame moeder, maar vooral mooi als de barones, een vrouw van stand. Vlaming Timo Descamps speelt de Engelse piloot Jack eveneens uitstekend en doet het betreuren dat zijn rol niet wat groter is. Ook de andere volwassen acteurs spelen hun rollen goed. Maar uiteraard is de belangrijkste rol die van Michiel. Soy Kroon hebben we al zien schitteren in Daendels (en goed zien spelen in Kruimeltje en Kruistocht in Spijkerbroek) en is nu ook weer uitstekend als Michiel. Bewust van de comedy als hij bloedserieus Engels probeert te praten, wat niet veel meer is dan Nederlandse zinnen met sommige Engelse woorden. Maar ook de ernstige momenten, die er in overvloed zijn worden door hem goed over het voetlicht gebracht. Hij is goed te verstaan zonder overdreven te articuleren, en heeft een warme stem.