Een slimme vondst. Een verhaal over een romantische dromer-ondanks-alles laten spelen door een rockveteraan. Hoewel Huub van der Lubbe een jaar geleden een streep heeft gezet onder zijn enerverende rock-‘n-rollbestaan, zijn we hem nog steeds dankbaar. Want hoe fijn was het om bij de liedjes van De Dijk te fantaseren dat we zelf hopeloos romantische, immer zoekende en door de nacht dolende rockers waren met één been buiten de maatschappij, terwijl we overdag ploeterden om de huur/hypotheek op te brengen?
De Theateralliantie heeft een mooie traditie op weten te bouwen: musicalklassiekers als Fiddler on the roof en Hello Dolly oppoetsen en naar de theaters brengen voor een eigentijds publiek. De Man van La Mancha, in eigen land ooit groot gemaakt door Guus Hermus en Ramses Shaffy, past goed in de illustere rij.
Voor de modernisering hebben de arrangeurs zich stevig laten inspireren door de oorspronkelijke roman van Miguel de Cervantes, De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha. De oude songs hebben een flamencobewerking ondergaan, waarbij op het toneel veelvuldig de akoestische gitaar en de cajon ter hand worden genomen. Sensuele dans gechoreografeerd door Pim Veulings zwepen het geheel vaardig op. Huub van der Lubbe heeft zelf de liedteksten vertaald naar een eigentijds en lenig Nederlands, gelukkig zonder trendy anglicismen.
Maar dan de regie. Ruut Weissman presenteert het ene moment bittere ernst, de keuze van de hoofdpersoon om de grijze realiteit niet te accepteren maar alleen de schoonheid van alles om zich heen in te zien op straffe van onderdrukking door de maatschappij is een serieuze zaak. In het Nederland wordt je gedroom afgedaan als links hobbyisme en wordt hooguit je subsidie beknot, maar in het Spanje in de tijd van de Inquisitie wacht de brandstapel op je. Maar op onverwachte momenten zwenkt de stemming naar pure lach-of-ik-schiet: kijk, malle Henkie - lees Don Quichot - heeft weer een waanvoorstelling of lachen om de maffe pruik van de uiteraard latent gaye pastoor. Natuurlijk, een serieus stuk moet af en toe lucht hebben, maar het lijkt in deze voorstelling of de leidraad bij de dosering van de stemmingen de stopwatch is, niet de gebeurtenissen.
Daar komt nog bij dat de acteurs de helft van hun scènes niet met of tegen elkaar spelen, maar gericht naar het publiek. Is dit tongue in cheek? Een hommage aan het volkstoneel van vervlogen tijden? Het is in ieder geval ongemakkelijk kijken.
Bovendien is de structuur van de musical onnodig ‘intelligent’. Voor het grootste deel is hier de oorspronkelijke Amerikaanse versie debet aan. Het uitgangspunt is de schrijver van de roman zelf. Miguel de Cervantes belandt in de cel vanwege zijn denkbeelden in afwachting van zijn proces dat hem misschien tot de brandstapel veroordeelt. Om zich tegenover zijn medegevangenen te verantwoorden vertelt hij het verhaal van edelman Alonso Quijana, die te veel boeken heeft gelezen en daardoor in de waan leeft dat hij Don Quichot is. En alsof drie lagen niet al genoeg zijn, heeft de nieuwe versie er nog een vierde bijgedaan. Huub van der Lubbe opent de voorstelling als Huub van der Lubbe om aan het publiek uit te leggen dat we hem misschien ergens van kennen maar dat we nu maar snel moeten aanvaarden dat hij iets heel anders gaat spelen. Waarna Van der Lubbe afspreekt dat hij vanaf nu Cervantes is, die vertelt over Quijana, die denkt dat et cetera. En dan moet het verhaal nog beginnen. Terwijl wij al veel energie verbruikt hebben.
Jammer, want vooral de ondersteunende acteurs zijn ronduit sterk. Stefan Rokebrand en Lucretia van der Vloot leveren topprestaties, Van der Vloots sololied Aldonza vormt zelfs het hoogtepunt van de voorstelling. Dragan Bakema verdient een aparte vermelding. Zijn Sancho Panza, het hulpje van Don Quichot, had tot nu toe de functie van komisch intermezzo. Niet voor niets heeft Johnny Kraaijkamp in de jaren 60 de rol op zich genomen. Bakema daarentegen zet Panza veel intrigerender neer. Hij voelt allang dat bij zijn meester een steekje los zit, maar heeft zijn eigen redenen om hem trouw te volgen.
Ten slotte de ster van de show zelf. De zanger Huub van der Lubbe is gepokt en gemazeld. Een ding dat zeker is. De sleutelsong De onmogelijke droom is echt indrukwekkend. Maar het lijkt er tegelijkertijd regelmatig op dat hij iets te trouw de baton van een virtuele dirigent volgt. De nadrukken worden veel te nadrukkelijk gezongen. Vermoeiend, voor zowel zanger als luisteraar. Ook het gesproken woord, de monologen, klinken bij vlagen houterig, soms amechtig.
