Nadenkend over zijn volgende project kwamen enkele ideeën in hem op. Een musical over ‘Buffy the vampire slayer’ of over ‘Batman’. Zelfs het idee van een ‘Valley of the Dolls’ musical kwam voorbij maar de rechten waren hiervoor helaas te duur.
Al wachtend op dé ingeving schreef Brown enkele nummers en die zijn de basis geweest voor ‘the Last 5 Years’. In eerste instantie niet eens bedoeld om als musical te worden uitgebracht maar meer als een soort kamerconcert voor 2 zangers en misschien een klein kamer orkest. Het maakte Brown ook eigenlijk niet uit of er publiek op af zou komen, hij had het voornamelijk voor zichzelf geschreven. ‘Little did he know’ dat hij met ‘the Last 5 Years’ zijn hit in handen had.
In 2002 was deze productie op Off Broadway te zien en na Korea, Japan, de Filepijnen, Duitsland, Italië, Canada, Spanje en Engeland komt ‘the Last 5 Years’ dit theaterseizoen voor 2 maanden naar Nederland. Met in de hoofdrollen Ara Halici en Birgit Schuurman. Musicalworld reisde af naar Amsterdam en sprak daar met Ara, Birgit en regisseur Maarten Mourik
The Last 5 Years heeft nogal een unieke verhaallijn.
Maarten: Het verhaal gaat over een man en een vrouw die 5 jaar een relatie hebben en er uiteindelijk toch niet uitkomen en dus uit elkaar gaan. Beiden bezingen vanuit hun perspectief de relatie: hij zingt van het begin tot het einde, dus met de klok mee, en zij zingt tegen de tijd in. Zij begint bij het einde en werkt naar het begin toe. Het unieke aan deze voorstelling is dat het niet zo’n ‘en toen’ liefdesverhaal is zo van “en toen werden ze verliefd, en toen waren ze verloofd, toen gingen ze trouwen etc”. Maar dat het 2 mensen zijn die vertellen over wat zij meemaken, voelen, waar ze tegenaan lopen enzovoort.
Was het jouw idee om deze productie naar Nederland te halen?
Maarten: Ik heb in het verleden mensen stukken uit deze productie horen zingen en toen vond ik het al prachtige stukken. Het mooie eraan is dat de tekst en de muziek zo dicht op elkaar zitten. Ook heb je veel verschillende emoties binnen 1 nummer waardoor je eigenlijk steeds een hele mooie emotionele reis binnen zo’n nummer maakt. Op een gegeven moment heb ik besloten dat ik het stuk heel graag wilde doen en ik wilde het doen met acteurs die én heel mooi kunnen acteren, dus een kwetsbaarheid hebben, en ook muzikaal zijn. En zie daar, het is geluk!
Wat voor type man en vrouw zien we straks op het podium?
Birgit: Mijn personage heet Sanne en zij is een hele ambitieuze vrouw zowel in haar werk als in de liefde. Ze wil het beste uit zichzelf en uit een relatie halen en heeft bij de ontmoeting met Jona eindelijk het gevoel dé man gevonden te hebben waarbij alles klopt. Ze is musical actrice maar staat toch voornamelijk in het ensemble, die hoofdrol wil maar niet lukken. Zijn carrière als schrijver daarentegen gaat in een stijgende lijn. Daardoor krijgt zij het gevoel achter te blijven in de relatie en alle aandacht die hij krijgt van wegen zijn werk maken haar daardoor niet alleen jaloers maar ook vreselijk onzeker.
Ara: Toen ik begon aan deze productie en bij het zien van de voorstelling in Londen vond ik Jona de kwaaie pief, maar na veel gesprekken met Maarten en al repeterende kwam ik er achter dat hij ook heel lief voor haar is en dat zie en hoor je bijvoorbeeld terug in het nummer ‘If I didn’t believe in you’.
Birgit: Maar ik denk ook dat het te maken heeft hoe jij het zingt en brengt. In Londen had ik helemaal niks met dat nummer. Als hij het gezongen zou hebben met jouw insteek dan had ik hem veel sympathieker gevonden. Toen Ara vorige week het nummer zong kreeg ik echt de tranen in mijn ogen en moest ik toegeven dat Sanne best een ‘zeikwijf’ kan zijn.
Voor wie is deze voorstelling gemaakt? De echte liefhebbers kennen het waarschijnlijk wel, maar jammer genoeg moet een productie het toch vooral hebben van ‘het grote publiek’
Maarten: Ik denk zeker dat de fans erop af zullen komen, die kennen de stukken en er is gebleken dat die het ook vaak geweldig vinden. Maar ik hoop ook dat de fans van toneel, van muziek en muziektheater en van Birgit en Ara hier op af zullen komen.
Ik denk dat er ook wel wat anders van het publiek verwacht wordt bij deze productie. Men wordt tegenwoordig overdonderd door een visueel spektakel en dat is hier niet
Ara: Ik geloof ook wel dat niet iedereen naar deze voorstelling zal komen. Je moet echt goed luisteren naar wat er wordt gezongen. Er zitten geen echte dialogen in het stuk dus dit is niet voor ‘iedereen tussen de 10 en de 100’ om het maar zo te zeggen.
Niet veel scènes, maar je hebt ook wel eens gezegd dat zingen ‘niet echt jouw ding’ is, en dat terwijl deze productie zang technisch behoorlijk pittig is
Ara: Ik leer heel veel door het te doen. Ik begin nu langzaamaan te herkennen wanneer je stem optimaal is om iets te doen. Zoals vorige week, toen had ik 4 dagen dat het net leek alsof ik vleugels had en bij mezelf dacht ‘dit is helemaal mijn ding, ik ga vaker solo’s zingen’. Maar de 5e dag gaat het dan helemaal niet en dan denk je ‘volgend jaar een toneelstuk en nooit meer zingen’. Dat is ook ‘het gevecht’ wat je als artiest met jezelf hebt, maar de vocale ontwikkeling is voor mij bij dit stuk wel heel groot.
Birgit: Ik heb vandaag nog geroepen dat ik na deze voorstelling voor geen een nummer meer bang zal zijn om het te zingen.
Hoe gaat het met het repeteren op dit moment. Normaal gesproken kun je tijdens de repetities iets met elkaar creëren, maar hier ben je maar met z’n tweeën en je hebt ieder een aparte verhaallijn
Birgit Je hebt elkaar wel nodig in zo’n proces, maar natuurlijk veel minder dan normaal. Tot nu toe is het vooral geweest om de juiste toonhoogte te vinden en bepaalde loopjes te oefenen. Ondanks dat het 2 verhaallijnen zijn, zijn we straks wel af en toe in elkaars scènes te zien als bijvoorbeeld een herinnering. En dat gaan we de komende tijd wel meer repeteren.
Maarten: Je moet niet vergeten dat deze 2 mensen van elkaar houden, genoeg om ruzie te willen maken en dat moet je straks wel samen kunnen laten zien. Ook al hebben ze steeds om en om een nummer, het is het wel belangrijk om ze samen te brengen en die chemie te laten zien.
Birgit: Anders loop je ook het gevaar dat mensen het niet begrijpen waarom die 2 nou zo moeilijk doen over de breuk.
Best moeilijk om dat neer te zetten lijkt me
Maarten: We hebben een hele intieme, tedere dans die in het begin, in het midden en aan het einde terugkomt en daarin zie je echt wat ze met elkaar hebben en delen. En daarnaast figureren ze ook af en toe in elkaars scènes. Ook hebben we op een mooie lente ochtend videobeelden in parken en op pleinen gemaakt om de liefde die ze voor elkaar hebben nog eens op een andere manier te kunnen benadrukken.
Hoe worden die tijdslijnen straks neergezet zodat mensen het zullen begrijpen?
Ara: Door subtiele dingen als ik die vooruit lopend opkom en Birgit achteruit lopend en dan beginnen we aan onze openingsdans. Persoonlijk vind ik dat een heel mooi klein dramaturgisch hintje.
De voorstelling staat maar 2 maanden in Nederland, de première is halverwege. Een bewuste keuze?
Maarten: Het is een onbekende musical en ook een musical waar er niet een pakket aan voorwaarden vanuit Broadway of West End meekomt over hoe het eruit moet komen te zien. Dus wij maken hem met elkaar en het is voor iedereen heel prettig om niet alleen tijdens de repetitie te kijken of iets wel of niet werkt, maar ook tijdens een voorstelling met publiek erbij.
Birgit: De bedoeling is ook om in het najaar van 2008 met een reprise te komen voor de wat grotere theaters. Deze première zal dan ook niet zo’n grote perspremière gaan worden, maar is mee bedoeld voor de directeuren van schouwburgen om te kijken of ze ons willen boeken voor 2008.
Wat maakt deze musical?
Ara: De herkenbaarheid en de echtheid! Iedereen met een relatie zal zich hierin herkennen.
Birgit: En de tekst is ook zo spreektaal echt, het is niet zo gedragen of poëtisch. De teksten zouden bij wijze van ook in een film gebruikt kunnen worden als spreektaal in plaats van gezongen.
Maarten: Maar ook de combinatie van Ara en Birgit. Voor mij zijn die 2 een bijzondere keuze en ik vind dat ze allebei een natuurlijk talent hebben voor snappen waar je het over hebt en dat kunnen acteren en zingen. En dat heeft dit stuk nodig.
Voor meer informatie, de volledige speellijst en leuke podcasts ga naar www.l5y.nl
