The Sound of Music staat voor een grote verzameling klassieke, onvergetelijke musicalsongs. Van het vrolijke ‘Do-Re-Mi’ tot de ultieme pauzefinalesong ‘Bergen of dalen’ (‘Climb every mountain’), eens in de zoveel tijd willen we ze graag weer even terughoren. En eens in de zeven jaar willen we kennelijk – als we bijvoorbeeld kijken naar het grote aantal weergaven van onze videoreportages – de complete voorstelling terugzien.
Een beetje van dit, een beetje van dat
En ziehier de productie van 2021. Bij de zoveelste reprise van een vertrouwde musical is het altijd de vraag of de producent kiest voor een nostalgietrip of voor vernieuwing. Het lijkt erop dat Stage Entertainment niet kon kiezen, want de nieuwe versie is een beetje van dit en een beetje van dat. Deze versie benut zijn talenten en kansen niet ten volle.
Natuurlijk zijn we vooral benieuwd naar de nieuwe Maria. Nandi van Beurden, verkozen door het Nederlandse publiek, laat ons binnen een kwartier al weten dat we een juiste keus hebben gemaakt. In de eerste akte sprankelt Nandi’s Maria erop los en weet de actrice ons met haar twinkelende ogen en vlekkeloze zang vakkundig en bijna moeiteloos door het overbekende verhaal te loodsen. Alsof we weer spontaan op het idee komen om van oude gordijnen speelkleren voor de kinderen van haar kapitein te maken. Nandi is op dit moment de beste Maria die Nederland te bieden heeft.
Knaller
Een goede, tegendraadse castingvondst is de keuze voor Stefan Rokebrand als Maria’s love interest, kapitein Georg Von Trapp. Hij maakte indruk en trapte heilige musicalhuisjes in met Chez Brood en staat nu doodleuk in de meest traditionele musical. Stefan is niet Neerlands beste zanger, maar dat past helemaal bij het hoekige, stugge gedrag van de verdrietige weduwnaar die stukje bij beetje ontdooit.
De grootste stunt in deze productie is de casting van publiekslieveling Francis van Broekhuizen als moeder-overste in het klooster waar postulante Maria in de eerste minuten hoopt op een loopbaan als non. Francis is een geweldige zangeres en het was te verwachten dat haar sleutelsong ‘Bergen of dalen’ een knaller zou worden. Letterlijk, want haar onversterkte stem torent met gemak uit boven de stem uit de luidsprekers. Werkelijk adembenemend. Jammer dat tijdens gesproken dialogen Francis te lijden heeft onder haar strakke habijt en ze bleekjes afsteekt bij de rest. Ze reciteert teksten van een warme, tolerante moederfiguur, maar we horen die vrouw niet.
Martien Meiland
Waarmee verrast deze Sound of Music dan wel? In de eerste akte zijn dat vooral choreografie en een nieuwe kijk op het basismateriaal. De meezinger ‘Do-Re-Mi’ valt op door de afwezigheid van de aloude guitige oogopslag en schattige, afgepaste handgebaartjes. Choreograaf Stanley Burleson laat Maria en haar zeven pleegkinderen het complete lichaam gebruiken en we zien een routine die het decennia-oude Nederland in beweging de broodnodige jeu zou geven.
De meest interessante personages in The Sound of Music zijn de drie ondersteunende rollen: de postbode met nazisympathieën, de gefortuneerde barones die zichzelf ziet als de beste huwelijkskandidaat voor Von Trapp en ten slotte nep-oom Max Detweiler. William Spaaij speelt deze flamboyante klap- en meeloper die zichzelf als snoezig bestempelt, sterk en met aanstekelijk plezier. Hij loopt gelukkig niet in de val om van Max een makkelijke Martien Meiland te maken.
16, strakjes al 17
De grootste verrassing herbergt de scène tussen oudste dochter Liesl en haar vriendje Rolf, de al genoemde postbode, uitmondend in het lied ’16, strakjes al 17’. Blonk de scène vroeger uit in prille romantiek, een ontroerend ontdekken van aantrekkingskracht, in 2021 zijn de tortelduifjes nog steeds onhandig, maar goed op de hoogte van de bloemen en de bijen. We zien Rolf (Jimi Hendrikse) pardoes naar de borst grijpen van Liesl (Esmee Mardjan). Maar houd die 16-jarige Liesl in de gaten, haar hand had allang daarvoor het kruis van haar beau verkend. Die ondernemendheid gaat geheel onverwacht gepaard met puur fysieke komedie. Grote ogen, verstijfde lichamen, dik aangezette schrikgeluiden. Later loopt Rolf in het stuk niet rond als dreiging van het Derde Rijk, maar meer als een malle politieagent in Comedy Capers.
Bovendien, over het rijzende Duitse gevaar gesproken, dat wordt al vroeg in de voorstelling, tijdens ’16, strakjes al 17’, geïntroduceerd. Rolf heeft vriendjes en vriendinnetjes die het nationaalsocialisme al fanatieker aanhangen en hij neemt ze doodleuk mee naar Liesl. Ze zijn in dreigend zwart gekleed – ze dragen nog net geen bruine hemden. Dit nieuwe element levert een prachtig dansspektakel op, waarin vooral ensembleleden Kay Heijnen, Thom Koolen en Hayo de Kruijf excelleren. De scène zal het publiek in tweeën splijten: de een zal het lef waarderen, de ander mist de onschuldige romantiek.
Verwend nest
Vanaf de tweede akte is het helaas gedaan met de verrassingen: we volgen de bekende gebeurtenissen weer trouw, het stuk laat zijn intrigerende koers los. En dat is jammer voor Nandi, want nu haar Maria met haar Von Trapp is, is ze lang niet zo verrukkelijk meer, dient ze meer dan dat ze onderneemt. Ook Max staat na een sterke eerste helft nogal stil, terwijl hij los had kunnen gaan tijdens de spannende scène met het Salzburgfestival.
Een laatste teleurstelling treft de derde interessante ondersteunende rol, die van barones Elsa Schräder, gespeeld door Belinda van der Stoep. In al die decennia zorgde Elsa voor veel ontroering als zij in de tweede helft inziet dat zij als huwelijkskandidaat tekortschiet naast Maria. Haar vertrek laat altijd een diepe indruk na. In deze versie begint de barones oppervlakkig en eindigt ze oppervlakkig. Ze verlaat het liefdesstrijdtoneel dan ook als een verwend nest dat in de wiek is geschoten. Weg ontroering.
Deze Sound of Music begint verkennend, met soms een fijne, soms een spraakmakende verrassing. Maar gaandeweg verliest de voorstelling zijn stoutmoedigheid en wordt het enorme talent dat voor het grijpen ligt, niet ten volle benut.
