Op paaszondag voer Kapitein Willem van den Decken uit. Varend in volle storm riep hij de toorn van God over zich af. De kapitein is gedoemd voor eeuwig op zee te varen. Aan boord van het schip was ook de scheepsjongen Rook. Hij sprong van boord voor het te laat was en kwam terug in Terneuzen aan als enige overlevende van het schip ‘De Hollander’. Het is mevrouw Maria Haartogh die besluit een expeditie op touw te zetten om het verloren schip terug te vinden. Tegen beter weten in en onder protest gaat Rook mee op de reis als gids. Aan boord van het schip ´De Liefde´ onder leiding van Kapitein van Kampen bevinden zich ook zijn vriendin Eva en het herbergierechtpaar Joan en Louise die hadden geïnvesteerd in de lading van het schip. Ook is Gilles aan boord, de man die Rook herkent van vroeger en hem de teloorgang van al zijn oude scheepsmaten verwijt. Langzaamaan raken ze verstrikt in een wereld waarin de verloren Kapitein van den Decken de touwtjes in handen heeft.
Het is de zomer van 2004 als op 11 juni de musical ‘De Vliegende Hollander’ haar wereldpremière beleeft. Een, op dat moment, nieuwe musical van Nederlandse makelij. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en is de musical opnieuw te zien in het Zoetermeerse Buytenpark.
Tekstschrijver Sebastiaan Smits bewerkte het script en gaf meer achtergrond aan karakters en daarmee het verhaal zelf waardoor het allemaal wat beter te begrijpen valt. Hij heeft in het verhaal de zeven hoofdzonden gebruikt als uitgangspunt voor hoe elk personage wordt beïnvloed door Van den Decken wiens zonde, Hoogmoed, als een paal boven water staat. Toch blijft het gevoel dat de voorstelling er nog steeds niet helemaal is, al is het maar in de kleine dingen. Zo zingt Van der Decken in zijn eerste solo ‘Sluit je hart’ de tekst ‘Komt geen redding van een vrouw of man’ om aan het einde te zeggen dat de hij alleen door een vrouw verlost kan worden. Het zijn kleine dingen, maar wel de details die het geheel naar een hoger plan kunnen tillen. De muziek van componist Tjeerd de Haas klinkt weer als vanouds fantastisch. In de afgelopen jaren werd er altijd gewerkt met elektronische muziekbanden. Dit jaar is de muziek, voor het grootste gedeelte, ingespeeld door een orkest. De schitterende melodieën komen prima tot hun recht. Door de veranderingen die in de loop der tijd zijn gemaakt in het script is er steeds materiaal bijgekomen, maar is er niet echt materiaal geschrapt waardoor de voorstelling op sommige punten wat traag aanvoelt. Zo worden er twee liefdesduetten gezongen door Rook en Eva. Rook zingt in de tweede akte twee solo’s die deels dezelfde strekking hebben en doet Gilles dat met twee solo´s in de eerste akte.
Nog geen week voor de première van ‘De Vliegende Hollander’ won Milan van Weelden een Musical Award voor zijn aandeel in de musical ‘De Man van La Mancha’. Nu straalt hij als de heidense Kapitein van den Decken. Wanneer Milan op het podium staat trekt hij de aandacht naar zich toe met z’n imposante voorkomen en waanzinnige stemgeluid. Zijn ‘Van den Decken’ is zeker van zaak en bespeelt de wereld om hem heen in de jacht naar verlossing. Toch schemert bij die standvastige man de ‘gestoorde gek’ er hier en daar doorheen. Net afgestudeerd, een award op zak en gelijk zo’n fantastische première als volwaardige professional, veel mooier kun je het niet krijgen. Naast hem staat Jeffrey Italiaander als Rook. Hij heeft de zware taak om zijn personage sympathiek over te laten komen, terwijl hij de voortgang in het verhaal blokkeert. Rook wil niet op speurtocht naar het schip ‘De Hollander’, maar bezwijkt onder de druk. Jeffrey slaagt wonderwel in zijn taak en weet Rook in al zijn machteloosheid een goede jongen te maken. Hij blijft sympathiek en je leeft met hem mee. Vocaal heeft hij het zwaar, maar hij kwijt zich prima van zijn taak. De vriendin van Rook, Eva, wordt gespeeld door Bregje van Beek. Ze zingt en speelt lekker als stoere meid met een enigszins feministische inslag. Haar enthousiasme werkt aanstekelijk. Al mag de eeuwige glimlach op sommige punten iets minder. In de eerste versie werd de rol van Eva gespeeld door Jessica Fuchs. Jessica mag dit keer haar kunnen tonen in de rol van Katharina van den Decken. Vocaal niet de meest sterke persoon, maar ze speelt haar rol van liefhebbende moeder en echtgenoot prachtig. Al werkt het haar soms tegen dat ze altijd haar kind bij zich heeft. Hoe aandoenlijk het er ook uit ziet, het schiet niet altijd even lekker op. De rol van Gilles wordt gespeeld door Michael de Vriend. Michael is als leerling van het Warm Water Jeugdtheater uitgegroeid tot een podiumbeest en heeft bij Greg & Baud al vele voorstellingen gespeeld, als Gilles is hij helemaal op z´n plek waarbij vooral het nummer ´Huilend weer naar huis´ opvalt. Jeroen Balk en Liesbeth van de Giessen kwijten zich prima van hun taak als het herbergierechtpaar Joan en Louise. Vooral wanneer Van den Decken hun leven in handen krijgt heeft dat een indrukwekkende uitwerking tijdens ´De tweede wals´ en ´Staar niet meer naar me´. Renate Sonneveld speelt nu, net als tijdens de workshop van twee jaar geleden, de rol van Maria Haartogh. Ze heeft een indrukwekkende stem en is heerlijk om naar te luisteren.
Sebastiaan Smits schreef niet alleen het script, hij regisseerde voorstelling ook. We zien verschillende beelden terug uit de oerversie, maar als geheel is het een nieuwe voorstelling. Knap om te zien dat de scènes duidelijk blijven, ook wanneer er drie scènes door elkaar worden gespeeld zoals in ´Leven in Onzekerheid´. Een aantal scènes zijn indrukwekkend om te zien zoals ´Agnus Dei´ waarin de galg een prominente rol speelt, evenals ´Het laatste ogenblik´ waarin Van den Decken het schip ´De Liefde´ de volle storm injaagt en natuurlijk de finale zelf met Van den Decken en Rook.
De cast speelt de voorstelling op een groots podium in een decor dat is ontworpen door Tjitte J. Meijer. Een inventief decor met loopplanken, patrijspoorten en een enorme mast. De vloer is een enorme geschilderde landkaart van Kaap de Goede Hoop omgeven door de zeven zonden in het Latijn. Vooral het samenspel van het decor en het lichtontwerp van Tjitte en Barry van Oosten geeft een indrukwekkende finale. Ook de kostuums zijn dit jaar uitgebreider dan andere jaren. Er is meer detail aangebracht in de kostuums en er zijn pruiken bijgekomen om het plaatje compleet te maken. De pruiken zien er verzorgd uit, al oogt de pruik van Maria Haartogh erg lelijk en vooral onverzorgd.
Met deze nieuwe versie van De Vliegende Hollander presenteert Greg & Baud productions haar beste geproduceerde musical tot nu toe. De mix van professionals en talentvolle amateurs werkt perfect. Dankzij de gekregen subsidies is de voorstelling ook nog eens zo goed als gratis te bezoeken, want als publiek betaal je alleen €2,00 reserveringskosten, maar ook wanneer we hiervoor de normale entreeprijzen hadden moeten betalen was deze voorstelling het dubbel en dwars waard om bezocht te worden.
De musical speelt nog tot en met 28 juni 2009 in het Buytenpark in Zoetermeer.
Scenefoto’s: Fred Roland / Redlinefotografie
