Sinds zeven jaar is er in Enschede een kerstvoorstelling onder de noemer “Woar geet ’t opan met Kesmis? Noar Eanske”. Vorig jaar werd in deze cyclus “Oliver!” met een Twentse twist opgevoerd, en deze voorstelling is de komende dagen weer te zien. Deze Twentse twist betekent onder andere dat het een eenakter is geworden, en dat een aantal karakters niet meer voorkomen. De bekendste ervan: Bill Sykes en Glipper/Dodger. Deze laatste had dus zijn handen vrij om zijn opwachting te maken in de voorstelling in Almelo.
Deze versie wordt voornamelijk gespeeld op een soort catwalk tussen het publiek. Ook de ruimtes aan weerszijden worden gebruikt, onder andere voor de eet-scene in de fabriek, of als woonhuis van de oudere heer, waarvan we al sinds de opening van de voorstelling weten dat hij de opa van Oliver is. Verder hangen er oude kledingstukken uit, en is er een soort ouderwetse feestverlichting. Het publiek zit aan weerszijde vlak op de actie, al wordt ook een zijtribune gebruikt die wat minder goed zicht geeft. De top rang-plaatsen zijn iets verder van het speelvlak af, maar bieden erg goed zicht, omdat ze een stuk hoger liggen. Met het bijbehorende arrangement wordt tevens goed gezorgd voor de inwendige mens, voor en na afloop van de voorstelling.
“Woar bin ie d’r ene van?”. Op de melodie van “Consider yourself” verzamelen de kinderen, die zich tot dan toe tussen het publiek hadden begeven om daar onder meer schoon te maken en schoenen te poetsen, en zich te vergapen aan moderne techniek als elektrische rolstoelen en mobiele telefoons. Dan zien we een man, die een vriendin heeft van een kamp, door zijn vader weggestuurd worden naar een fabriek in Engeland. De vriendin bevalt van een kind. Na een tijdsprong van zeven jaar zien we Oliver van het katholieke weeshuis richting fabriek vertrekken. Na het vragen om meer eten, wordt hij snel verkocht aan een begrafenisondernemer. Hier heeft hij bonje met de vaste kracht, en als hij terug moet naar de fabriek, vlucht hij, om vervolgens onderdak te vinden bij het jonge zakkenrollersgilde van Fagin. Ondertussen is de kleinzoon van de oude man op zoek naar Oliver, maar komt steeds te laat aan.
Quote
De rol van Oliver wordt deze voorstelling gespeeld door Floris van Broekhoven, en hij doet het prachtig.
Hoewel Oliver Twist een dramatisch verhaal is, is deze versie, net als een groot gedeelte van de bekende musical, luchtig en geestig. Dit wordt onder andere bereikt door de vele dubbelrollen van de vijfkoppige volwassen cast, waarbij de rolbezetting genderneutraal is ingevuld. Veel bijfiguren zijn vrij karikaturaal, wat voor grappige effecten zorgt, en ook de grote sterke kindercast heeft er een groot aandeel in. Burt Lamaker doet Fagin op z’n Twents, en steelt zo (in ieder geval tijdelijk) de regionale harten. Daphne Groot straalt in stem en spel kracht uit, en is als Nancy goed op haar plek. Stan Limburg speelt de (groot)vader met berouw mooi, terwijl Arthur Roffelsen als zijn verpleegster zowel geestig als ontroerend is. Maarten Redeker allitereert als Berend Jan (de andere kleinzoon) in zijn beledigingen wat af, wat ondanks het nare karakter van de rol toch tot het nodige gelach leidt. De rol van Oliver wordt deze voorstelling gespeeld door Floris van Broekhoven, en hij doet het prachtig. Je sluit hem in je hart, en daar zal misschien wel altijd wat van blijven zitten. Hij wisselt deze rol af met Jon Hasperhoven, die ook vorig jaar als Oliver te zien was.
De Twentse twist betekent niet dat de voorstelling voor buitenstaanders niet te volgen is. Af en toe valt er een Twentse opmerking, of zijn er verwijzingen naar bekende plaats- of persoonsnamen. Daarnaast zitten er ook allerhande verwijzingen in naar hedendaagse actuele thema’s. Zo verwijst Fagin naar het glazen plafond als hij een meisje promotie laat maken, is Nancy ZZP’er, komen termen als daderprofiel en kinderpardon langs en is er zelfs een geestige verhandeling over kindertoeslagen. Daarnaast blijken de makers niet alleen uit Oliver te hebben geput, maar er allerhande verwijzingen naar andere musicals in gestopt. Trompetklanken uit West Side Story, de nonnen van het weeshuis zingen Sound of Music, voelt Oliver zich hetzelfde als Ciske, heeft Fiagin dezelfde gedachten als Tevvje en is het afscheid van Enschede op z’n Jantjes.
Theater is vaak een Randstedelijke aangelegenheid. In Twente is een trend om buitengewoon mooie eigen producties te maken. Aan de steeds langer wordende rij kon een paar dagen geleden “Het meisje met de Zwavelstokjes” worden toegevoegd, en nu “Oliver!”. Al zijn we met die laatste er eigenlijk een jaar te laat bij.
Oliver! is nog te zien tot en met 29 december.
Scenefoto’s: Willem van Walderveen
Slotapplaus: Musicalworld.nl