Stardust Theatre lijkt hier wel in te geloven en adverteert met Het Grootste Zwanenmeer ter wereld. En dat is geen licht ‘statement’, er staan 48 zwanen tegelijkertijd op het podium om de bezoekers mee te nemen in hun betoverende dans.
Normaal gesproken belichten we in een recensie eerst het verhaal en dan de acteurs. Voor nu draaien we dit even om en beginnen met de algemene beoordeling om vervolgens in te zoomen op de details. De reden hiervoor is is dat het Zwanenmeer zo massaal is dat de details wegzakken in de omvang. Dat hoeft niet verkeerd te zijn, maar dat lichten we graag toe.
48 Zwanen op een podium. Is dat overmoedig? Is dat relevant? Is het nog wel mooi? Dat waren de vragen die gisteravond door het hoofd gingen vooraf aan de voorstelling. Een balletvoorstelling vertelt veel meer dan bij musical een verhaal door suggestie: lichaamsbewegingen voeren de dialoog tussen karakters. Kan dat verhaal dan nog wel verteld worden als de details niet meer zichtbaar zijn? Gelukkig is het verhaal flinterdun, eenvoudig en welbekend. Maar toch mag het niet teniet worden gedaan doordat de kijker afgeleid wordt als gevolg van die dans. Bij een aantal scenes was het inderdaad overbodig dat er zà³ veel zwanen op het podium stonden. Toch werd het gedoseerd gebracht en bij het gros van de scenes was het zeker niet té druk. Maar wanneer het podium volstond en de zwanen volledig synchroon bewogen, was dit betoverend juist dankzij dat overvolle podium. De dans werd daardoor hypnotiserend: details van de danseressen verdwenen, kleuren gingen in elkaar over en je zicht werd vertroebeld. Wat overbleef waren deinende bewegingen van armen en benen die je meenamen in golvende bewegingen. Waneer daar dan één zwaan uitsprong werd haar dans nog eens visueel versterkt.
Dus ja, de scenes waarin grote groepen zwanen op het podium stonden, hoorden uiteindelijk tot de mooiste scenes van de voorstelling. Dat komt ook omdat de creativiteit van het Zwanenmeer verder geen hoofdprijs verdient. In dit geval is dat volledig terecht, of eigenlijk een stijlkeuze. Hoe verfrissend een moderne interpretatie van het Zwanenmeer met klassiek ballet zou zijn, het is en blijft een klassieker. En het Shanghai Ballet kiest voor de meest klassieke versie die je je kunt voorstellen. Van decor, tot dans en van muziek tot kleding: het eert de originele versies.
Tot nog toe hebben we vooral zorgen genoemd waar we bij andere voorstellingen meer moeite zouden hebben als het niet minder dan perfect was uitgevoerd. Maar bij het Zwanenmeer draait alles om perfectie. In de 2 uur durende voorstelling hebben we één danser kunnen betrappen op één fout die ook nog eens binnen een tel werd hersteld. Is het met zo’n perfecte, klassieke versie dan erg dat er weinig originaliteit in zit? Nee, wat ons betreft niet. Als je het Zwanenmeer al 10x hebt gezien, dan zul je wellicht deze versie kunnen overslaan, maar heb je deze voorstelling nog op je “wishlist” staan, dan is dit waarschijnlijk de meest authentieke versie die je zult vinden.
We hebben al eerder aangegeven, er is eigenlijk helemaal niets mis met deze productie. Het decor is eenvoudig, maar het verhaal vraagt daar ook om. De muziek komt niet van een orkest, maar het draait ook alleen om de dans. Dus al die minpunten, zijn volledig logisch en daarmee maakt het dat we weinig slechte dingen over de voorstelling kunnen zeggen. Behalve één ding. Het zwanenmeer is een romantisch, intiem verhaal. Zijn die 48 zwanen nu écht nodig? Behalve dat het een aantal scenes verfraait, nee, 48 zwanen is een overkill. De finesse van ballet zit in de details. Van mimiek in het gezicht tot de manier waarop een pirouette wordt ingezet. Waren we bang dat het verhaal onderdeed als gevolg van de massaliteit, merkten we eigenlijk dat het ten koste ging van uniciteit van de dansers. De dansers zijn allemaal kundig, maar door de massale opzet zal er nooit één zwaan bovenuit steken. Zelfs de hoofdrolspeelster niet. En dat is zonde. Het zorgt er voor dat we naar een perfecte voorstelling kijken zonder emotie. Zonder spanning. En die spanning, hoe klein dat effect ook is, zorgt er voor dat live theater zo mooi is. En dat mist.
Maar de opmerking dat dit de meest authentieke versie van het Zwanenmeer is, zou genoeg moeten zijn om over dát ene minpuntje heen te stappen. Deze klassieker moet je minimaal een keer in je leven zien.
Het Zwanenmeer speelt vanaf nu in heel Nederland. Voor tickets en het tourschema kun je terecht bij Stardust Theatre: http://www.stardusttheatre.nl/portfolio-item/het-grootste-zwanenmeer-ter-wereld/
Tip voor het bezoek van de voorstelling: het verhaal wordt zo suggestief door de dans gebracht, als je het verhaal niet kent, lees je dan eerst in via Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_zwanenmeer#Verhaal.
