Column

Verwijt

Ik woon nu al 12 jaar in Nederland en ik vind het harstikke leuk, hoewel het geen Utopie voor mij is. Ik mis veel dingen, maar tegelijkertijd, heb ik veel nieuwe ideeën en gewoontes geaccepteerd. En begrijp me niet verkeerd, Nederland is wel een thuis voor mij, maar ik ben het niet altijd eens met de Nederlander, of zijn mentaliteit.

Ik woon nu al 12 jaar in Nederland en ik vind het harstikke leuk, hoewel het geen Utopie voor mij is. Ik mis veel dingen, maar tegelijkertijd, heb ik veel nieuwe ideeën en gewoontes geaccepteerd.  En begrijp me niet verkeerd, Nederland is wel een thuis voor mij, maar ik ben het niet altijd eens met de Nederlander, of zijn mentaliteit.

Als een Nederlander en een Amerikaan met elkaar omgaan, dan breekt ongetwijfeld het moment aan waar ze gaan spreken over hun verschillen.  Ik heb het talloze keren mee gemaakt, en in het algemeen gaat het altijd goed… voor een tijd. Maar dan begint…het verwijt.

“Ja, maar jullie zijn te trots” roept de Nederlander. Nou, zoals ik zei, ik ben gek op Nederland en beschouw het als thuis, maar je kent het oude gezegde: “Je kan de jongen uit Amerika halen, maar je haalt Amerika niet uit de jongen.” En dit is enigszins waar. Op veel vlaktes zal ik altijd Amerikaans blijven, en daar heb ik geen moeite mee. Maar ben ik trots op Amerika? Ben ik trots op een volk dat voor een tweede keer George Bush verkiest als president? Nee. Maar, ben ik blij dat ik in Amerika geboren ben? Ja, en dat zal nooit veranderen. Ik ben nou eenmaal een “ex-pat” en daar begint mijn eerste probleem.

“Patriottisch”. Dat is het woord dat de Amerikaanse trots beschrijft. Ben ik een Patriot? Ja. Betekent dat dat ik té trots ben? Nee. Ik zie het liever omgedraaid. Is de Nederlander té trots? Jazeker. (Ik hoor jullie nu al…) Maar is de Nederlander een Patriot? Nee, helaas niet. Nederlanders klagen over hun omgeving, zeuren over hun regering, zeiken over belasting (dat er zoveel woorden in het Nederlands bestaan over het ontevreden zijn moet wel een teken zijn). Een patriot is iemand die trots is op zijn land van herkomst, een persoon die staat achter zijn land. Een persoon die wil deelnemen aan een groep, om zich heen kijk en zegt, dit zijn wij!

Duidelijk dus. Nederlanders zijn niet patriottisch. Oh, ze zijn wel trots als je ze tegenspreekt, maar de rest van de tijd, hoor je alleen maar over hoe slecht het gaat. Groepsgevoel? Alsjeblieft! Nederlanders vallen niet graag op en presteren graag alleen. Om zich heen kijken? Nee hoor!
Mijn bewijs? Sta in de rij voor de bakker, of voor de trein, of de lift, of de tram… IK eerst!

Maar goed, dit maakt de Nederlander niet slecht. Het probleem begint bij deel twee van het gesprek als je dit wil uitleggen. “Maar wij mogen best trots zijn, wij hebben veel gepresteerd door de jaren heen, maar jullie Amerikanen hebben geen cultuur”.
En nu word ik boos. Dat is lekker. Een land dat MAAR twee honderd jaar oud is en wij zouden geen cultuur hebben? Nou ja, laten we een baby verwijten dat ie geen tanden heeft.

Ik ga vandaag niet eens beginnen met een lijst van alle dingen de Amerikanen hebben bereikt en voor de wereld door de jaren heen hebben betekend, want als je dat doet, dan ben je weer of te trots, of arrogant. En ik wil niet eens beginnen over arrogantie vandaag, anders komt niemand volgende maand mijn column lezen. Maar in het ergste geval wordt het de Nederlander weer zwart voor de geest en gaat hij het omdraaien.

“Ja, lekkere reden om trots te zijn. Jullie hebben de Indianen vermoord…” Ja hoor, die is lekker. De Nederlander vergeet heel snel dat toen dat gebeurde, wij niet eens Amerikanen waren, maar Europese mensen, waaronder veel Nederlanders.

“Jullie hebben jarenlang mensen uitgebuit met slavernij”.  Da’s een goeie. En waar kwamen al die slaven vandaan? Oh ja, Afrika. En hoe kwamen ze hier? Oh ja, op schepen…Nederlandse schepen.

“Jullie hebben geen cultuur.” En daar zijn we weer (veel van jullie zullen je misschien afvragen wat dit te maken heeft met musical, maar dat komt nog!) Eerst, moeten we het eens zijn over cultuur. We hebben het blijkbaar niet over filmcultuur (wat zouden jullie kijken zonder Hollywood?), of medische cultuur, of ruimte ontdekking, of… Nee, ik stop. Ik ga naar “echte” cultuur.

Als je goed kijkt in die kleine tweehonderd jaren, zou je zien dat wij best wat hebben betekend voor de wereldcultuur. Een paar voorbeelden: Jazz, Blue, R&B, Rap, soft-shoe, show tap, en… daar komt ie: De musical!

Jullie mogen best wel trots zijn op Jos Brink en Annie M. G. Schmidt, maar laten we even niet vergeten dat de musical een ware Amerikaanse kunst vorm is. Dankzij de Amerikanen genieten wij vandaag in Nederland van een groeiende musical cultuur…

“Maar dat bloeide voort uit Opera en Operette”, hoor ik jullie al zeggen. Ja hoor, en de Dutch Masters waren alleen maar een stelletje schilders? Ik dacht het niet.

Dus voordat je een Amerikaan verwijt dat ‘ie geen cultuur heeft, kijk dan eerst goed in je seizoensbrochure wat er allemaal speelt. Daar is het begonnen. En ja, daar ben ik best wel trots op.

Nou, ik denk dat ik maar ga stoppen. Ik heb genoeg gezeurd en begin te klinken als een Nederlander.. Oeps, is dat ook verwijt? Misschien… Maar ik ben hier, en ik blijf hier, en ik zou het niet anders willen hebben. Nou ja, misschien het weer… of de 24 uur economie… of…

Tot volgende maand!

:: Michael

29 April 2006
N.v.t.
Column, Michael, Diederich, amerika, nederland, musicals