Eens in de zoveel tijd is er weer extra aandacht voor the Beatles. Soms gepland, soms door een samenloop van omstandigheden. Recentelijk was de heruitgave van de complete Beatles-catalogus, waaronder ook de originele mono-versies, groot nieuws. En nu kunnen we in Nederland ook nog eens genieten van Help.
Theatergroep Max vertelt ons in Help de geschiedenis van the Beatles. De beginjaren van deze meest succesvolle band aller tijden, eindigend bij een groot concert in Londen, op het randje van de grote doorbraak. Help is een voorstelling voor de hele familie (8+) en slaagt er in te boeien voor zowel kinderen die nog nooit van the Beatles hebben gehoord, via de generatie wiens muziek schatplichtig is aan the Beatles tot de mensen die ze hebben meegemaakt. Wie echt niets van the Beatles weet zal wel enige grappige verwijzingen missen, zoals wanneer Pete klaagt dat hij acht dagen per week moet werken.
De voorstelling begint met een concert in Londen. Nancy, een fan van het eerste uur vertelt wat ze ziet, maar ook blikt ze terug. Live op de trappen van de theaterzaal, maar ook op film tegen de achterwand van het theater. Dan gaan we terug naar de begindagen, prachtig gelardeerd met geluiden van achteruitspelende platen die live worden geimiteerd. We zijn in Liverpool en zien de eerste ontmoeting tussen de fab four: John, Paul, George en… Pete. John en Pete spelen een soort folk/country. Pete heeft nog niet eens een drumstel, maar een wasbord. Hoewel bij deze eerste ontmoeting zeker geen automatische chemie aanwezig is, ontstaat toch de band die we later als the Beatles zullen gaan kennen. Als een optreden bij een conservatief ouderenclubje duidelijk alle tekenen heeft van een generatiebotsing jatten de bandleden zowel de winnende trui van een brei-een-trui-voor-onze-soldaten (een trui met de britse vlag erop) als de wisselbeker. Op deze beker zweren de jongens trouw aan de band. We zien ook de problemen waar de jonge John mee te kampen heeft, en reizen met de band mee naar Hamburg. En zien de eerste ontmoeting met toekomstig manager Brian Epstein, die ervoor zal zorgen dat de band tot een wereldact zal uitgroeien. En eindigend waar de voorstelling mee begon, het optreden in Londen.
De rollen worden uitstekend vertolkt. Uitschieters zijn Erik van der Horst als George Harrison en Kaspar Schellingerhout als John Lennon. Erik maakt van George een jonge hond, prima passend bij de Benjamin-rol in de band: hij is 15 als de band ontstaat. Kaspar maakt van John een mysterieuze, excentrieke figuur, wat in ieder geval deels wordt verklaard door zijn getroubleerde jeugd. Soms is hij prima te begrijpen en soms ook niet, zoals bij de komst van Ringo. Ook Viktor Griffioen (Pete), Marne Miesen (Paul) en Roosmarijn Luyten (Nancy) doen het uitstekend. De rol van Ringo in het begin van the Beatles is heel beperkt: vertolker Mees van Warmerdam is vooral drummer, ook in enkele scenes waarin Ringo nog niet voorkomt.
De sound is perfect: optredens klinken jaren zestig rauw, al is zeker niet alle muziek harde rock ‘n’roll. Een van de muzikale hoogtepunten is bijvoorbeeld een a-capella versie van She loves you. Het decor is functioneel, een ruimte waar vooral wordt opgetreden en een huiskamer, lekker sixties door veel paars. Dubbele rollen worden zonder veel poespas gespeeld. Een extra jas en hoofddeksel is veelal genoeg om manager, politieman of moeder van John te zijn, kledingwissels die meestal gewoon in zicht gebeuren, maar daardoor zeker niet in kracht inboeten.
Help barst van de humor, maar belicht ook de pijnlijke momenten in de historie van de band. Vooral het vertrek van Pete is een van de dieptepunten van de band, maar theatraal een hoogstandje. Ook de scene waarin de agent die John het nieuws van de dood van zijn moeder vertelt, maar tegelijkertijd van hem wil horen dat ze suicidaal was om de dronken collega die haar aanreed vrij te pleiten is prachtig theater.
Deze visualisatie van de opkomst van de Beatles is een prachtig lesje popgeschiedenis. Er zijn er wel enige vrijheden veroorloofd, wat bij een voorstelling “geinspireerd op the Beatles” natuurlijk gewoon mag; het merendeel wat feitelijk te controleren valt oogt authentiek. Dit is puur genieten voor iedereen die van muziek houdt.
Help is nog tot en met 3 januari 2010 te zien.
Fotograaf: Joep Lennarts
