Biografische musicals. We zijn er de laatste jaren meer dan vertrouwd mee geraakt. Toch blijkt de koek dit seizoen nog niet op, met onder meer ‘Was Getekend, Annie M.G.’ en ‘Liesbeth List — De Musical’.
Na Ramses krijgt dus ook Liesbeth haar eigen musical. Een musical die niet kan bestaan zonder de figuur Ramses Shaffy natuurlijk. Daarnaast is ervoor gekozen een aantal ander mensen uit haar verleden samen te brengen. Aan het begin van de voorstelling zien we, met het zaallicht aan, een vrouw op de achtergrond een pruik op zetten. De boodschap blijft vaag. Draagt Liesbeth List een pruik? Is een artistiek bedoelde laatste verkleding van de actrice op het podium? Als de pruik aan het eind van de eerste akte weer afgaat is het antwoord op de vraag niet gegeven.
De show speelt zich daags na de uitvaart van haar tweede man Robert Braaksma. In een droom keert hij terug, kookt hij voor Liesbeth, maar de tafel op het podium met vele plekken toont al dat dit niet voor haar alleen zal zijn. Op deze manier keren veelal schimmen van mensen die al zijn overleden terug. Soms met goedkeuring of zelfs verlangen, zoals Ramses, dan weer met enige tegenzin, zoals haar eerste man Cees Nooteboom, van wie ze zich afvraagt of ze ooit van hem heeft gehouden. Op deze manier komen er steeds fragmenten uit het verleden terug, natuurlijk volop voorzien van liedjes uit het rijke oeuvre van de zangeres.
De structuur van het verhaal, met betrekkelijk korte scenes, zorgt ervoor dat je niet echt wordt meegesleept in een levensverhaal. Vooral de eerste akte blijft inhoudelijk nauwelijks hangen, al komen er fraaie nummers voorbij, zowel bekend (Pastorale) als minder bekend. Frappant is dat het ene moment dat je echt geraakt wordt, niet een nummer is dat door Liesbeth wordt gezongen, maar door haar dochter. In de tweede akte verandert dit, en is er een blok van songs waarbij je niet ongeroerd kunt blijven. Beginnend bij ‘Door diepe dalen’ (een vertaling van Peter Maffay’s àœber Sieben Brücken MuàŸt Du Gehn), het eerder genoemde ‘Laat me’, eindigend met het prachtige ‘De Verzoening’ is het één en al kippenvel, en is het lastig je tranen te bedwingen.
Er staat een sterke cast op het podium. Voor een biografische musical is het natuurlijk belangrijk een ijzersterke vertolking van je hoofdpersonage te hebben. Genoeg kloppend, maar geen karikatuur. Hoe nauw dat komt bewijst bijvoorbeeld Amandla Mandela, waarbij dezelfde acteur de eerste run van de voorstelling indruk maakte, en tijdens de reprise van de voorstelling het een kunstje deed lijken. Voor de rol van Liesbeth List blijkt Renée van Wegberg geknipt. Even moeten wij erin komen (of misschien toch zij), maar na een paar minuten staat de bekendste chansonnière van Nederland weer op de planken. De intonatie klopt, de beweging overtuigt, en bepaalde maniertjes worden precies goed meegepikt. Naast haar worden een aantal andere bekende en minder bekende personages vertolkt. Grote artiesten als Jacques Brel en Whitney Houston en mensen wiens naam we nog wel kennen, zoals couturier Frank Govers of schrijver Cees Nooteboom.
Maar ook haar laatste echtgenoot, haar dochter en de carrousel van ouders die Liesbeth had: mensen waar we als publiek nooit veel van hebben vernomen. Bij Ramses is duidelijk geprobeerd de geest van zijn karakter te vangen, en wat van zijn manier van zingen over te nemen. Michael Konings slaagt hier in het theater van zijn thuishaven Roosendaal prima in. Zingend schittert hij in Laat me, dat samen met Jonathan Demoor wordt uitgevoerd. Hij speelt Robert Braaksma, en knalt even als Jacques Brel. Couturier Frank is vooral van de komische intervallen. Het is fijn om Rolf Koster op het podium terug te zien en vooral op het moment dat het antwoord komt op de vraag wie Frank Govers ook alweer precies was schittert hij. De jongere generatie, ver in de minderheid in de zaal, zal zich ongetwijfeld afgevraagd hebben waarom de zaal dubbel lag bij zinnen als ‘Kleuren inspireren mij enorm.’ En vele andere citaten uit de Robijn-reclames, waarmee hij destijds bekend was in heel Nederland. Johnny Barendse weet Cees Nooteboom fraai vorm te geven met zijn mooie sonore stem. De beste imitatie van de avond wordt gegeven ver buiten het spotlicht. Natuurlijk klopt het plaatje niet, maar Julia Berendsen geeft een verbluffend getrouwe imitatie van het stemgeluid van Whitney Houston. Het is een zijstapje, naast haar overtuigende rol als Elisah Baijens, de dochter van Liesbeth List. Met zoveel sterke acteurs is het voor de jongste garde lastig zich staande te houden; Bernice Havenaar en Job Greuter vormen het ensemble, wat in dit geval geen enorme danspartijen betekent, maar het spelen van de kleinere rollen. Ze zullen nog wat in die rollen moeten groeien.. Job Greuter bespeelt daarnaast prachtig de cello. De rest van de muziek wordt verzorgd door een drieman combo, dat het goed doet.
Al met al levert Liesbeth List — De Musical vooral gemengde gevoelens op. Er komen allerhande feiten en gebeurtenissen langs waarvan we geen weet hadden of misschien inmiddels weer zijn vergeten. Het beeld van de zangeres is na het zien van de voorstelling een stuk duidelijker geworden. Haar jeugd met haar ouders en pleegouders, haar moeizame relaties, de platonische verhouding met Shaffy. Maar de voorstelling lijkt wel wat op een museumbezoek zonder structuur. Soms is geestig op een wat cynische manier: het beeld bij Madame Tussauds dat na een aantal jaar “weer werd omgesmolten”. Dan weer verrassend, als ze de hoofdrol in de musical Piaf gaat spelen: “Maar je háát Edith Piaf”. Een vrouw die tijdens haar leven onzekerheid en gedrevenheid combineerde. Maar van meegesleept worden in haar levensverhaal is geen sprake. De bloemlezing die deze voorstelling uit haar oeuvre smaakt wel naar meer. Zou er een platenmaatschappij zijn die ook haar volledige albumcollectie opnieuw in één box zou willen uitbrengen. Want naast de box van Ramses is duidelijk nog een plekje vrij.
Scènefoto’s: Roy Beusker
