In Duitsland kennen ze, meer dan in Nederland, regionale musicalproducties, gespeeld door professionals. Vaak worden ze opgevoerd door een deels vast gezelschap. Wat het nog wat specialer maakt is dat er dan niet één korte speelperiode is, maar dat de voorstellingsdatums over een half of zelfs heel jaar verspreid zijn. Een van die producties dit jaar is Doktor Schiwago in Pforzheim. De plaats ligt niet echt om de hoek, maar wie bijvoorbeeld een winterbestemming in Zwitserland heeft, komt er op doorreis langs. En wie zoals deze redacteur van attractieparken houdt, zou het kunnen combineren met Europa Park, het grootste van Europa.
natuurlijk gebaseerd op het boek van Boris Pasternak uit 1957, mede bekend dankzij de film van David Lean uit 1965 met Omar Sharif en Julie Christie, die door velen als een meesterwerk wordt gezien.
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Rusland tijdens en na de Eerste Wereldoorlog. Het verhaal begint wat eerder, als de jonge Jurij Zhivago (na eerder zijn moeder te hebben verloren) op de begrafenis van zijn vader is. Het familiekapitaal is weg, maar hij wordt opgenomen door een andere familie, die ook nog een dochter heeft. Hier ontdekt hij dat hij gedichten kan schrijven. Ook de kleine Lara heeft haar vader verloren, en wordt samen met haar moeder opgevangen door Komarovskij. Dan maakt het verhaal een sprong, als de pas afgestudeerde dokter Zhivago trouwt met Tonia. Ook Lara trouwt, met revolutionair Pascha, maar als hij zijn onervarenheid aan haar mededeelt, blijkt die nogal te botsen met de ervaring die zij dankzij Komarovskij heeft. Er knapt iets, en Lara verschijnt op de bruiloft van Zhivago, met een pistool, en probeert Komarovskij daar neer te schieten. Ze mist, raakt een ander, die het gelukkig overleeft. Het is de eerste keer dat Zhivago en Lara elkaar zijn. Een tweede keer is een jaar later, als Lara op zoek naar haar man belandt als assistente in een veldhospitaal. Daar is nu net Zhivago aan het werk. Aan het front zien we de meningen botsen: Pascha die droomt van een wereld zonder de tsaar, een andere jonge soldaat droomt van een snel einde van de oorlog. Deze jongen wordt geraakt, maar wordt voor nu in het veldhospitaal gered. Hier vertelt Lara ook aan Zhivago hoe bekend zijn gedichten in Moskou inmiddels zijn geworden. Hij is duidelijk door haar uitstraling geraakt. De toenemende krachten van de revolutie haalt hen echter weer uit elkaar. Het mag duidelijk zijn dat het lot hen ook later weer bij elkaar brengt. Zhivago blijft op de vlucht voor de revolutionairen, die door zijn werk als dichter wantrouwen hebben tegen de op het oog apolitieke dokter. Lara neemt aan dat haar man dood is. En zowel Komarovskij als Pascha blijken zich op belangrijke posities te hebben gemanoeuvreerd.
De cast kent diverse dubbelbezettingen, onder andere voor de titelrol. Wij zagen Paul Jadach, een man met een klassieke stem die de rol prima vervult. Wij kwamen natuurlijk vooral om Femke Soetenga te zien in de rol van Lara. Lara is de meest interessante rol in het stuk, en ze wordt in de handen van Soetenga ook een fascinerende vrouw. Vocaal zit het natuurlijk dik in orde bij deze actrice, die onder andere een van de mrs Danvers—vertolkers in Stuttgart was. Zeker ook opvallend zijn de personages met donkere kanten, Komarovskij, gespeeld door Spencer Mason en Pascha, gespeeld door Julian Culemann. Alleen de kinderbezetting kent wat zwakke plekken. Waar de een prachtig zingt en speelt, valt een ander in beide disciplines door de mand. Hopelijk zijn de twee anderen in deze rol beduidend beter.
Er zijn componisten van wie je een heel rijtje bekende musicals kunt opnoemen; bij anderen blijf je steken op één. De meeste musicalliefhebbers kennen vast de prachtige musical The Secret Garden, gecomponeerd door Lucy Simon. Een minder bekende opvolger is deze Doctor Zhivago. In de muziek valt het af en toe nog te horen dat beiden door dezelfde componisten zijn gemaakt. In de opening en het nummer rond de brief met name voel je dit het duidelijkst. Over het geheel genomen ligt de musical dichter bij grootste stukken als Les Miserables, zeker als er overgeschakeld wordt op marstempo. Er is wel een nadrukkelijke overeenkomst met de film. De iconische melodie Lara’s Theme uit de film is in de musical verwerkt en komt, op zijn musicals, ook een aantal keren terug. Na de voorstelling wordt het nog een keer gezongen, met Russische tekst. Wie het niet kent, zal het vast niet zijn opgevallen dat deze Maurice Jarre compositie niet voor de musical geschreven is.
Het verhaal mag in de basis betrekkelijk eenvoudig zijn; de verwikkelingen, personages, en de vele manieren van aanspreken maken de vertelling alsnog complex. Het programmaboekje biedt een samenvatting, die helpt bij het volgen van het verhaal.
Het podiumbeeld is sober. Een groot geraamte van een gebouw-achtige constructie, dat kan draaien, en worden gehalveerd, zorgt voor diverse plaatsen van handeling. De geringe poespas zorgt voor de focus op de spelers en hun verhaal, en slaagt daarin goed. De kostuums zijn fraai en de grote bezetting op het podium helpt bij de grotere scenes in de chaotische oorlog en revolutie.
Uiteraard is deze musical Duits gesproken, maar er wordt goed gearticuleerd. Wie Duits redelijk machtig is zal het dus wel kunnen volgen, zolang er niet door elkaar wordt gezongen. Dat lukt niet meer het meest bijzondere nummer, waar vijf karakters door elkaar zingen. Op zo’n moment geniet je vooral van de klanken van het resultaat, maar dat zou in de Nederlandse taal niet anders zijn geweest.
