Een van de bekendste Vlaamse films in het filmhuiscircuit is ongetwijfeld Pauline en Paulette. De film van Lieven Debrouwer heeft een bewerking naar het podium gekregen en is nu als tour door Vlaanderen te zien.
Het zat de productie met de start niet mee. Terwijl alle gasten al in het theater waren moest de première worden afgelast, omdat An Vanderstighelen te ziek was om te spelen. Twee dagen later vond de première alsnog plaats, maar toen moest Musicalworld verstek laten gaan. En dus zien we Pauline en Paulette niet in de Rode Zaal van het Fakkeltheater in Antwerpen, maar in het cultuurcentrum ‘De Adelberg’ in Lommel. Een verschil van dag en nacht, want waar zeker de Rode Zaal klein en knus is, hebben we in Lommel een groot podium, en een vrij kille zaal.
In de voorstelling zien we de verstandelijk beperkte Pauline, zestig jaar, maar in geest een klein kind, die bij haar liefdevolle zus Martha woont (de ouders zijn verongelukt), en haar dagen vooral vult met het water geven aan de bloemen. Maar als Martha op een dag sterft, houdt dit leven op. In eerste instantie belandt Pauline bij Paulette, die met een drukke winkel en haar operette-hobby weinig tijd heeft voor haar. Ze wil Martha laten opnemen in een inrichting, maar als bij de notaris het testament van Martha wordt voorgelezen, blijkt er een fikse adder onder het gras. Paulette en haar zus Cécile, die jaren geleden al de wijde wereld is ingetrokken, en een rijk leven leidt, krijgen hun aandeel van de erfenis alleen als ze voor Pauline zorgen. Uiteraard komt dit weer op Paulette neer, maar als ze haar droom wil waarmaken, leven in een appartement aan de kust, is daar geen ruimte voor Pauline.
De voorstelling vertelt geen groot verhaal, maar laat ons vooral een aantal vrouwen en hun dromen zien. Hiervoor wordt een aantal keren gebruik gemaakt van korte flashbacks. Meestal zijn ze duidelijk als zodanig omdat er een levende Martha in voorkomt, maar ook in het ‘heden’ is Martha aanwezig. als observator en commentator. Dat Martha de goedheid zelve is blijkt in de eerste scènes, samen met Pauline. Ze houdt zielsveel van haar zusje, en offert in wezen haar eigen leven voor haar op. Dat is niet zo bij Cécile en Paulette. Cécile heeft alle contact zoveel mogelijk afgehouden (Pauline herkent haar in eerste instantie niet eens), Paulette heeft een eigen winkel, en is de ster van de plaatselijke operettevereniging. Als zij plotseling voor Pauline moet zorgen, zie je haar worstelen. Ze mag niet in de winkel komen, en eerst niet mee naar de operette. Als ze Pauline om een boodschap richting slager stuurt gaat dit natuurlijk mis. En zelfs het smeren van een boterham kost meer moeite dan verwacht. Paulette wil wel, maar worstelt met het integreren van Pauline in haar leven. Maar als het mis gaat bij de opvoering van de operette, wil ze dat Cécile en haar Franse vriend Pauline opvangen. Een project dat natuurlijk gedoemd is te mislukken.
Een voorstelling als deze staat en valt in eerste instantie met het spel van Pauline. Als we haar niet geloven, is er voor de rest van de cast geen redden meer aan. De terugkeer van Erna Palsterman op het toneel is echter indrukwekkend. De motorische beperkingen , de gelaatsuitdrukking en in haar spraak is ze helemaal die kleuter in een oud lichaam. Het herhalen van ‘Paulette Operette’, het niet echt begrijpen van het begrip dood of de grapjes van de slager, het is allemaal buitengewoon overtuigend. An Vanderstighelen is fenomenaal als Martha. Ze zingt prachtig en is in haar spel en zang het cement in de voorstelling. Liliane Dorekens weet de dilemma’s van Paulette goed uit te spelen, en blijft je sympathie vasthouden, ook als ze Pauline naar een instelling wil brengen. Die sympathie heb je niet voor Cécile. Ondanks de verklarende flashbacks blijft Marilou Mermans wel heel erg egocentrisch. Alle bijrollen worden gespeeld door Charline Catrysse (vooral meesterlijk als vaste klant van Paulette) en Dirk Van Vaerenbergh (een sterke notaris, en een prachtige ‘vervelende’ slager).
De muziek is intiem, en past zo goed bij de voorstelling, al zou een moment van iets meer kracht zeker welkom zijn, zeker in de wat minder knusse ambiance van Lommel. Ook zijn er enkele momenten waar het tempo wel wat wegzakt, en daarmee ook de aandacht. Daar staan wel veel meer prachtige momenten tegenover.
Belangrijk in het decor is uiteraard het rozenveld, waar de belangrijkste scenes zich afspelen. Met enkele rekwisieten worden andere locaties uitgebeeld, maar zelden zeer figuratief. De dure bank bij Cecile is niet meer dan een kist. Het totaalbeeld is abstract, met schapenwolken op een lichtblauwe achtergrond als achterwand en speelvlak. Meer is er ook niet nodig in deze grotendeels boeiende vertelling.
Judas Theaterproducties heeft ons al een aantal pareltjes gebracht, waarvan Ganesha en Lelies de grootste zijn tot nog toe. Pauline en Paulette mag dan iets minder glinsteren, een parel is het nog steeds.
Pauline en Paulette is nog tot en met begin april te zien in heel Vlaanderen.
