Recensie

Richard III – Shakespeare’s Fake news?

Richard III confronteert Shakespeare met het toneelstuk dat hij over hem schreef: hij vindt het fake news 2.0. Goedemorgen Theaterproducties komt met een heel actuele en geestige benadering van het bekende toneelstuk, die bij de jeugd zeker ook in de smaak zal vallen.

Laten we beginnen met zeggen dat dit geen musical is, ondanks dat deze première de rol van Richard III wordt gecoverd door ‘musicalster’ Jonathan Demoor. Na Romeo en Julia wordt door Goedemorgen Theaterproducties opnieuw een bekend Shakespeare-stuk voorzien van een originele benadering. Hoe actueel deze is blijkt wel uit het feit dat tussen de oorspronkelijke premièredatum (uitgesteld vanwege ziekte van Yamill Jones) en de nieuwe een hoop gedoe is over het waarheidsgehalte van onder andere The Crown, een ietwat recenter verhaal over de Britse troon.

In een decor van twee enorme, tot op de grond gedrapeerde, wandkleden zien we twee teksten. “Fake news” op de achterste, en op de voorste de Nederlandse vertaling van de bekendste quote uit het toneelstuk: “A horse. A horse. My kingdom for a horse”. Dat Richard III niet blij zou zijn met dit toneelstuk, mag duidelijk zijn. Hij wordt als een meedogenloze, konkelende, manipulerende slechterik neergezet, en zijn misvormde uiterlijk zou zelfs de honden afschrikken.

Over dat uiterlijk weten we meer, sinds 10 jaar geleden zijn graf werd gevonden onder een parkeerplaats in Leicester. Van grote misvormingen geen sprake van, al had hij wel een kromme rug, en dat hij qua gedrag het monster was uit het toneelstuk wordt door veel historici ook niet geloofd. Dat hij zijn neefjes zou hebben laten ombrengen (‘the princes in the Tower’) is tot op de dag van vandaag niet bewezen. Richard heeft dus wel een punt als hij de schrijver van fake news beschuldigd, al pareert Shakespeare dat meteen met dat hij ook geen geschiedenis schreef, maar een mooi verhaal op basis van dingen die hij hoorde. “Ik mag hopen dat de mensen zelf na kunnen denken.”

Dat het een sappig verhaal is wordt bewezen als het drietal Shakespeares versie van de geschiedenis naspeelt. Richard (Jonathan Demoor), die zichzelf speelt, heeft er ook wel lol in. Ondertussen spelen Shakespeare (Thijs Miedema) de andere rollen, en wordt lady Ann (Chava Voor In ’t Holt) ook gevraagd wat rolletjes op te pakken, naast die van zichzelf. Met een combinatie van de theatrale teksten van Shakespeare en modern taalgebruik (“we zijn rijk, tantoe-rijk”), hilarische vertolkingen van rollen (bijvoorbeeld een wachter met een Rotterdamse tongval) wordt het een genot om naar te kijken. Onwaarschijnlijke verwikkelingen aan de ene kant(Dat Anne met hem trouwt nadat hij haar man heeft vermoord), maar aan de andere kant ook het logische bloedbad dat Richard vervolgens aanricht onder vriend (Buckie) en vijand om de macht te krijgen en te behouden. Buckie is uiteraard Lord Buckingham, die start als zijn volgzame partner in crime. In de voorstelling is knap een schets van de situatie in dit tijd (War of the Roses – eind 15e eeuw) verweven, zodat je geen geschiedenisknobbel hoeft te hebben het verhaal te volgen.

Het decor bestaat uit twee enorme gedrapeerde wandkleden, waarop twee teksten staan. “Fake news” op de achterste, en op de voorste de Nederlandse vertaling van de bekendste quote uit het toneelstuk: ” A horse. A horse. My kingdom for a horse.” De spelers hebben fraaie basiskostuums, die ze met attributen en kledingstukken aanvullen als ze een rol spelen. Het is heel efficiënt en in deze setting volkomen logisch.

Waar klassieke uitvoeringen van het werk van Shakespeare voor velen inmiddels een brug te ver is, door het taalgebruik, laten dit soort laagdrempelige bewerkingen zien wat een groots verteller deze man was (mochten de vele filmbewerkingen van zijn werk dat nog niet duidelijk hebben gemaakt. Deze Richard III is een genot om naar te kijken, welke leeftijd je ook hebt. Mits die niet zo laag is dat de bloedbaden je ’s-Nachts wakker houden. Advies 10+.

Scenefoto’s: Dinne van Rongen Fotografie
Overige foto’s: Musicalworld

23 October 2022
Première
Gorinchem
Theater Peeriscoop

Over de auteur

Jeroen schreef dit artikel voor jou

Jeroen

Jeroen is sinds 2005 redacteur van Musicalworld. Hoewel Jeroen al jong in aanraking kwam met theater, is zijn passie voor musical pas deze eeuw tot volle bloei gekomen. Hij was zeer onder de indruk van de eerste voorstelling van Cats, en de Nederlandse versie van Oliver uit 1999, op basis van de film al een van zijn favorieten, was de eerste voorstelling die hij meermaals zag. Toch waren deze bezoeken eerder sporadisch dan frequent. Sinds hij redacteur is van Musicalworld bezoekt hij meer dan 100 voorstellingen per jaar. Jeroen is de Musicalworld-specialist op het gebied van familievoorstellingen en kindervoorstellingen. Hij is tevens de correspondent voor Vlaanderen. Ook in Duitsland en Engeland (Londen) is hij regelmatig te vinden. Hij doet ook verslag van amateurvoorstellingen die voor neutrale toeschouwers de moeite waard zijn. Tot zijn favoriete musicals behoren naast Oliver! meer musicals met kinderen in de hoofdrol. "Billy Elliot" is zijn all-time favorite, maar daarnaast moeten zeker "Whistle down the Wind", "Matilda" en "The Secret Garden" worden genoemd. Daarnaast zijn Chicago, Come from Away, Spamalot en Soho Cinders voorstelling met een ongelofelijke aantrekkingskracht. Hoogtepunten in het jukebox-genre: Our House, Ich war noch niemals in New York en Ich Will Spass? (en voorganger Doe Maar). Favoriete Nederlandse producties zijn: Ganesha (een Perfecte God), Lelies, Wat zien ik? en Kuifje. Naast het bezoeken van musicals is hij een frequent bezoeker van attractieparken. Favoriete park in Europa is Europa Park (met een uitgebreid entertainment programma). Naast deze tijdverslindende hobby is Jeroen ook nog werkzaam in de ICT.

Meer van Jeroen

Meer artikelen van Jeroen

Delen