Een bezoek aan een amateurmusical zit er niet altijd in. Korte speelperiodes maken het soms lastig, zeker als de voorstelling niet om de hoek is. Dat maakt dat je soms een prijswinnende voorstelling hebt gemist, zoals Thorougly Modern Millie van Unidos. Maar al sinds het geweldige Bare in 2011 weten we dat de voorstellingen in Velsen doorgaans zeer de moeite waard zijn.
Op deze Urinetown hebben we even moeten wachten (de redenen zijn bekend), maar gelukkig is het dit weekend dan eindelijk zo ver. Er kan worden opgetreden.
Urinetown is een van de meest bizarre musicalvoorstellingen ooit gemaakt. Een vreemd onderwerp, waar vervolgens ook weer binnen de show kritiek op wordt gegeven door twee karakters (Agent Knuppel en Kleine Eefje) die zowel in de voorstelling meespelen als deze ook beschouwen. Tegelijkertijd blijkt uit het nieuws dat het onderwerp mogelijk helemaal zo gek nog niet.
In Urinetown draait het om een land (dat heel goed Nederland kan zijn) waar een watertekort is, en om dit te regulieren is plassen alleen nog toegestaan in openbare toiletten, uiteraard tegen vergoeding. Wie zich niet aan de regels houdt kan een reisje “Zeikstad” tegemoet zien, en van hen wordt nooit meer iets vernomen. Bij een van deze openbare voorzieningen werkt Bobbie Goud, een vrij nietszeggend figuur. Als zijn vader onvoldoende geld heeft om de voorziening te gebruiken, durft hij dan ook niet in te gaan tegen zijn bazin Winnie Grijpstuivers. Pa wordt opgepakt na het doen van zijn behoefte in het openbaar. Worstelend met zijn gevoelens hierover komt hij Lot tegen, die op weg is naar de eerste dag op haar nieuwe werk. Zij raadt hem aan naar zijn hart te luisteren. Dat zij de dochter is van Reinhard Kleinhart, de baas van PIH (peace in harmony, al kan dat ook anders gespeld moeten worden), het grote bedrijf die de toiletten beheert. Een heel corrupt bedrijf ook, dat door omkoping van ministers de tarieven steeds verder doet opdrijven. Bobbie besluit de woorden van Lot te volgen en in opstand te komen. Het leidt tot een confrontatie, met Lot in het midden.
Veel van de haken en ogen in deze musical worden dus al ter plekke van commentaar voorzien. Het gebrek aan een totaalplaatje rond de waterproblemen Dat Kleine Eefje aankaart bijvoorbeeld. (antwoord Knuppel: in een musical kun je beter één thema nemen). Het is ook Knuppel die voor een tekst zorgt waar ik bij recenseren van nieuwe musicals nog wel eens aan terugdenk: “Niets kan een musical zo verpesten als te veel exposé.
Misschien geldt dat ook wel voor dit schrijven, maar ik kom er toch niet onderuit om de geschiedenis van Urinetown in Nederland te benoemen. Het was één van de succesvolle producties die M-Lab in Nederland heeft gemaakt, en die destijds onder andere de award kreeg voor beste vertaling. Deze voorstelling werd met een kleine cast maar heel groot en zeer karikaturaal gespeeld. Dat dit anders kan zag in onder andere in Engeland, waar de vrolijke liedjes en dansen werden gemengd met een naargeestige vormgeving en dito acteerwerk. Mijn voorkeur ging wel duidelijk uit naar de eerste.
Deze versie van Unidos doet het weer anders. Ze mengen ernst met kolder, wat betekent dat de spelscenes overkomen alsof we naar een drama zitten te kijken, terwijl nagenoeg elk dans- en zangnummer juist heel kolderiek overkomt. Het werkt vervreemdend, soms heel goed, op andere plekken wat minder. Het geeft in ieder geval de acteurs een handvat bij hun rol, de ze allen met verve vertolken. Zeer opvallend is Esther Holtz als de pittige Winnie Grijpstuivers, voor wie je meteen zou wegduiken als je haar tegenkwam. Yannou Tamis is overtuigend als de kleur- en ruggengraatloze Bobbie Goud, die zich ontpopt tot revolutionair. Denise Bakker vertolkt Lot Kleinhart sterk, soms wat wereldvreemd, maar altijd vol overtuiging uit haar hart. De chemie tussen agent Knuppel en Kleine Eeftje werkt goed. (Patrick Koelman en Shanna Krijnen). De interactie tussen beide agenten valt door de grootte van de cast niet helemaal uit de verf, maar de seconde van liefde van Hoenderhok (Mathijs Kuijper) is dan wel weer een heerlijk moment.
Het decor is eenvoudig en effectief. Het openbare toilet aan de buitenkant, en eenmaal opengeklapt, een basic kantoorwand (van uiteraard het hoofdkantoor van PIH). De muziek van het orkest is uitstekend (zeker niet evident als blazers dominant zijn).
Unidos’ Urinetown knalt van het podium, met goed gezongen ensemblenummers, die dankzij geestige choreografieën de lach op je gezicht toveren. De rollen worden goed gespeeld, al blijft mijn voorkeur toch om de spelscenes ook uit te vergroten, zeker ook omdat de Nederlandse tekst hier het beste voor leent. Toch mag deze Urinetown er dus zeker zijn.
Deze voorstelling inmiddels is niet meer te zien, maar wie zich afvraagt of de vereniging heeft geluisterd naar Kleine Eefje’s verzoek om de volgende keer een vrolijke musical te doen. De toezegging van Knuppel blijkt niet veel waard. Volgend seizoen spelen ze Carrie. Een heerlijke musical, maar vrolijk is wel anders.
Scenefoto’s: Henk Groem
Overig: Musicalworld
